środa, 1 maja 2013

Agresja wśród dzieci i młodzieży

Agresja wśród dzieci i młodzieży



Zachowania agresywne dotyczą wszystkich grup wiekowych – dorosłych, młodzieży i dzieci. Zasięg i konsekwencje tego zjawiska, zarówno społeczne, wychowawcze, psychiczne jak też zdrowotne i ekonomiczne powodują, że urosło ono do rangi problemu społecznego.




Walka i przemoc, towarzysząca człowiekowi od początku dziejów rodu ludzkiego, spowodowana była chęcią przetrwania i przedłużenia gatunku. Wraz z rozwojem społeczności ludzkiej zachowania agresywne przestają być podstawowym sposobem przetrwania, a wykształcające się normy moralne prowadzą do postrzegania agresji jako dewiacji w stosunkach międzyludzkich. Powszechne postrzeganie przemocy opiera się na założeniu, że "jest to każdy akt godzący w osobistą wolność jednostki, zmuszanie jednostki do zachowań niezgodnych z jej własną wolą”.




Agresja wśród dzieci i młodzieży

Zachowania agresywne dotyczą wszystkich grup wiekowych – dorosłych, młodzieży i dzieci. Zasięg i konsekwencje tego zjawiska, zarówno społeczne, wychowawcze, psychiczne jak też zdrowotne
i ekonomiczne powodują, że urosło ono do rangi problemu społecznego.


Walka i przemoc, towarzysząca człowiekowi od początku dziejów rodu ludzkiego, spowodowana była chęcią przetrwania i przedłużenia gatunku. Wraz z rozwojem społeczności ludzkiej zachowania agresywne przestają być podstawowym sposobem przetrwania, a wykształcające się normy moralne prowadzą do postrzegania agresji jako dewiacji w stosunkach międzyludzkich. Powszechne postrzeganie przemocy opiera się na założeniu, że jest to każdy akt godzący w osobistą wolność jednostki, zmuszanie jednostki do zachowań niezgodnych z jej własną wolą”.


Historyczne uwarunkowania zachowań agresywnych
 
Termin agresja (z łac. agressio – napad) oznacza „zachowanie się zmierzające do wyładowania niezadowolenia lub gniewu na osobach lub rzeczach”. Psychologowie skoncentrowali swe wysiłki na badaniu agresji, którą można zdefiniować jako „zachowanie fizyczne lub werbalne podejmowane z zamiarem zniszczenia lub skrzywdzenia”. Ryszard Stach określa zachowania agresywne jako „czynności, których celem jest spowodowanie innemu człowiekowi lub ludziom cierpienia fizycznego lub psychicznego, a także spowodowanie szkody lub straty cenionych przez nich wartości”.

Z subiektywnego punktu widzenia czyn agresywny może być środkiem wyrażenia, odreagowania stłumionych emocji, jak i zaspokojenia potrzeb szacunku oraz odbudowy tożsamości. O subiektywnym znaczeniu zachowań agresywnych decyduje ich psychologiczna dostępność i łatwość wykonania, charakter działania umożliwiający odreagowanie napięcia i dostarczający wzmocnień w postaci znacznej samostymulacji (hałas, stosowanie siły, zwracanie uwagi otoczenia), a także umożliwienia zdobywania aprobaty rówieśniczych grup przestępczych. Powyższe argumenty zdają się potwierdzać hipotezę, że agresja jest reakcją na frustrację.

Frustracja występuje wtedy, gdy pewna aktywność ukierunkowana na cel zostaje zablokowana. Im większa frustracja, tym gwałtowniejsza i bardziej brutalna agresywna reakcja. Z subiektywnego punktu widzenia czyn agresywny może być środkiem wyrażenia, odreagowania stłumionych emocji, jak i zaspokojenia potrzeb szacunku oraz odbudowy tożsamości. O subiektywnym znaczeniu zachowań agresywnych decyduje ich psychologiczna dostępność i łatwość wykonania, charakter działania umożliwiający odreagowanie napięcia i dostarczający wzmocnień w postaci znacznej samostymulacji (hałas, stosowanie siły, zwracanie uwagi otoczenia), a także umożliwienia zdobywania aprobaty rówieśniczych grup przestępczych. Powyższe argumenty zdają się potwierdzać hipotezę, że agresja jest reakcją na frustrację.


Tomasz Nesterak

Artykuł pochodzi z czasopisma "Wychowawca"